Twoja skóra jest sucha, mało elastyczna i swędząca? To może być AZS, czyli atopowe zapalenie skóry. Choć objawów może być więcej, warto przyjrzeć się skórze już na początku pojawienia się objawów.
Na atopowe zapalenie skóry cierpią zarówno dzieci, jak i dorośli. Ważne jest szybkie rozpoznanie choroby i umiejętność rozróżnienia zmian atypowych – ale o tym później. Najpierw dowiedzmy się co oznacza samo słowo atopia. Atopia jest określeniem nie tylko na AZS, bo pod tą nazwą kryje się również alergiczny nieżyt nosa (katar sienny), alergiczne zapalenie spojówek czy astma. Osoby, które zmagają się z atopią wykazują silną skłonność do wytwarzania immunoglobulin typu E (IgE). Są one pobudzane poprzez alergeny występujące w środowisku – potocznie mówi się, że jesteśmy na coś uczuleni, std właśnie wysokie wskaźniki IgE.
Najczęstszymi alergenami są pyłki traw i drzew, roztocza, sierść zwierząt i wiele produktów pokarmowych, m.in.: mleko, jajka, owoce morza i cytrusy. Wspomniane stany alergiczne: katar sienny, alergiczne zapalenie spojówek i astma zwykle występują podczas uczulenia na pyłki i roztocza (alergeny wziewne). Natomiast atopowe zapalenie skóry może być wynikiem uczulenia na pokarmy oraz alergii kontaktowej – zmiany skórne pojawiają się kiedy dotykamy alergenu.
Jak rozpoznać zmiany atopowe? W każdym wieku mogą one wyglądać nieco inaczej. U noworodków zmiany mają charakter rumieniowo-złuszczający – najpierw widoczny jest różowo-pomarańczowy rumień, a wraz z rozwojem choroby skóra w tych miejscach staje się szorstka i zgrubiała. Najczęściej takie zmiany występują na czole, policzkach i skórze głowy. U starszych dzieci zmiany pojawiają się również symetrycznie w zgięciach stawów kolanowych i łokciowych. W okresie wprowadzania pokarmów stałych rodzica powinna zaalarmować sytuacja, kiedy po spożyciu nowego produktu u dziecka pojawia się zaczerwienienie wokół ust (np. po zjedzeniu czekolady czy mandarynki). U dzieci w wieku szkolnym zmiany mogą rozprzestrzeniać się na szyję i powieki, a w okresie dojrzewania pojawiać się także w okolicy nadgarstków. U dorosłych cierpiących na AZS zmiany mogą pojawiać się na każdej części ciała, choć najczęściej jest to szyja i okolice oczu.
Objawami atopii są także podkrążone oczy i zasinione powieki. Schorzeniu zawsze towarzyszy silny świąd i chory może drapać się nawet przez sen – dochodzi wtedy do zgrubień naskórka w dotkniętych zmianami miejscach oraz do zmiany barwy skóry na ciemniejszy (jest to tzw. lichenizacja). Widoczne są również ślady zadrapań, czyli tzw. przeczosy. Choć powstrzymanie się od drapania swędzącej skóry jest reudne, należy starac się tego nie robić – podrażniając jeszcze bardziej i tak już zaatakowaną przez AZS skórę możemy doprowadzić do zakażenia tych miejsc gronkowcem, co tylko spotęguje problem.