Toruńskie atrakcje: Katedra Świętojańska

Automatycznie zapisany szkic

Katedra pod wezwaniem św. Jana Chrzciciela oraz św. Jana Apostoła (nazywana także Katedrą Świętojańską) to jeden z najbardziej monumentalnych przykładów architektury gotyckiej w Toruniu. Potężna świątynia góruje nad zabudowaniami średniowiecznego miasta. Niegdyś świadczyła o bogactwie handlowego imperium nad Wisłą, które wzrastało pod panowaniem krzyżackim, a później rozkwitało za rządów Jagiellonów. W tej katedrze modlił się młody Mikołaj Kopernik, który mieszkał w jednej z kamienic położonych bezpośrednio przy bryle świątyni. Kto wie, może to właśnie siedząc w tamtejszych ławach myślał nad swoją rewolucyjną teorią heliocentryczną, która była największym przełomem w astronomii od czasów starożytnych?

Budowę katedry rozpoczęto już ok. 1260 roku, ale obecną formą trójnawowej, monumentalnej hali z masywną wieżą zyskała dopiero w XV stuleciu. W latach 1468 – 1473 podwyższono świątynne nawy, co miało pewne znaczenie symboliczne – odbyło się niedługo po wypędzeniu z Torunia Krzyżaków i objęcie władzy nad miastem przez polską dynastię królewską Jagiellonów. Katedra była ważnym miejscem licznych miejskich uroczystości – tam wybierano rajców oraz ławników, tam też goszczono przybywających często do Torunia z wizytą królów. W tamtym okresie działało tam około siedemdziesiąt duchownych; w okresie kontrreformacji prowadzili oni prężną działalność mającą na celu zachowanie miejscowej ludności przy wierze katolickiej.

We wnętrzu podziwiać można cenną, gotycką chrzcielnicę, w której prawdopodobnie ochrzczono Mikołaja Kopernika. Znajduje się tam także najstarszy pomnik wielkiego astronoma, pochodzący z 1776 roku. W prezbiterium natomiast zachowały się malowidła ścienne, a także sporych rozmiarów obraz “Sąd Ostateczny” przedstawiający Jezusa Chrystusa na Drzewie Życia w towarzystwie patronów kościoła – św. Jana Chrzciciela i św. Jana Apostoła. Górujący nad ołtarzem tryptyk pochodzi z warsztatu toruńskiego. Ważną rzeźbą dla tutejszej katedry była “Piękna Madonna Toruńska”, została jednak zrabowana przez niemieckiego żołnierza podczas II wojny światowej, więc dzisiaj turyści oglądać mogą tylko jej kopie. Architektura świątyni przetrwała jednak wojenną pożogę – mury katedry są świadectwem oryginalnego gotyku, nie poddawanego przez wieki żadnym modyfikacjom.

Na szczycie monumentalnej wieży toruńskiej katedry śś. Janów znajduje się natomiast potężny dzwon “Tuba Dei”. Wysoki jest na 2 metry, a waży 7,5 tony. Wykonany został ok. 1500 roku. Wśród zachowanych w Polsce średniowiecznych dzwonów ustępuje tylko krakowskiemu “Zygmuntowi”, który wisi w katedrze wawelskiej.

Dodaj komentarz